Scapula Humerus (ilknur DABANOĞLU) anlatımıyla sınav öncesi hazırlık ..

•Omuz kemerine ait bir kemiktir. •Evcil memelilerde ön bacağın ilk kemiğidir. •Vucudun dik eksenine 40º lik bir açıyla durmaktadır. •Şekil itibariyle tavanı sırta dönük bir üçgene benzer. •Bunun omurlara dönük üst yüzüne margo dorsalis(2), •Boyna dönük keskin ön yüzüne margo cranialis(6), •Geriye bakan küt yüzüne margo caudalis(12) denir. •Margo dorsalis’in margo cranialis ile birleştiği köşesine angulus cranialis(3), mago caudalis ile birleştiği köşesine angulus caudalis(2) denir. •Margo cranialis ve caudalis’in oluşturdukları eklem yüzü de taşıyan alt köşeye angulus ventralis(9) denir. •Margo cranialis, alt uca ulaşmadan yaptığı girintiye incisura scapulae denir. •Margo dorsalis üzerinde cartilago scapulae bir kıkırdak •Anguluc ventralis üzerinde cavitas glanoidale isimli bir eklem çukuru yer almıştır.
• Scapula’nın dış yüzüne facies lateralis, • Kaburgalara dönük yüzüne facies costalis denir. • Facies lateralis’i ikiye bölen kemik çıkıntısına spina scapulae (5) denir. • Spina’nın önünde kalan kısma fossa supra spinata (4), arkasında kalan kısma fossa infraspinata(13) denir. • Spina scapula’nın üzerindeki kabartıya tuber spina scapulae, alt uyunda bazı türlerda görülen çıkıntıya acromion(7) denir. • Acromion canis’te çengel gibi uzayarak proc. hamatus’a dönüşürken kedide geriye doğru yönelik bir proc. supra- hamatus’u yapmıştır. • Alt kısmında, angulus ventralis’e geçmeden önceki daralmaya collum scapulae denir. • Angulus ventralis’de yer alan cavitas glonoidale’nin iç kenarı equus’ta incisura glanoidalis isimli bir çentikle bölünmüştür. • Cavitas glanoidale’nin üst ve ön kenarındaki yumrunun ismi tuberculum supraglanoidale ve bunun iç yüzündeki çıkıntının ismi proc. coracoideus’tur. • Carnivorlarda bunun aksi tarafında görülen ikici çıkıntının ismi tuberculum infraglanoidale’dir
• Facies costalis scapula’nın kaburgalara dönük iç yüzüdür. • Bunun ortasındaki çukura fossa subscapularis, • Üst köşelerindeki üçgensel kas yapışma yüzeylerine facies serrata adı verilir.
Equus : •Spina scapula alçak başlar, yükselir, tekrar alçalarak alt uçta sonlanır. •Spina’nın üzerinde tuber spinae scapulae vardır ve geriye doğru biraz taşmıştır. •Kemiğin dış yüzü spina scapulae tarafından 1/3'ü fossa supraspinata, 2/3'ü fossa infraspinata olacak şekilde bölünmüştür. •Cartilago scapulae yassı ve geniştir. •Eklem yüzünün ön ve iç tarafında incisura glenoidalis isimli bir eklem yarığı bulunur. Ruminant : •Spina scapulae alçak başlar, yükselir ve acromion'la son bulur. •Kemiğin dış yüzü spina tarafından 1/4'ü fossa supraspinata, 3/4'ü fossa infraspinata olacak şekilde ikiye bölünmüştür. • Cartilago scapulae geniştir.Sus : • Spina capulae alçak başlar, yükselir ve geriye dönük, büyük bir tuber spinae scapulae yaptıktan sonra tekrar alçalarak biter. • Fossa infraspinata fossa supraspinata'dan daha enlidir. • Cartilago scapulae geniştir. Carnivor : • Canis’te spina scapulae alçak başlar, yükselir ve alt uçta aşağı doğru uzayan, processus hamatus isimli bir çıkıntıyla biter. • Felis'te burada geriye yönelik processus suprahamatus isimli ikinci bir çıkıntı görülür. • Spina dış yüzü eşit olarak ikiye böler. • Cartilago scapulae ip gibi incedir.

Humerus (kol veya pazu kemiği) •Kolun (brachiuum) temelini oluşturan uzun bir kemiktir. •Epiphisis proximalis, diaphisis (corpus) ve epiphisis distalis olmak üzere üç kısımdan oluşur. •Proximalindeki scapula ile caudale açık, distalindeki antebrachiım ile craniale açık takriben •125˚ lik bir açı yapacak şekilde bacağın dikey eksenine eğri durur.

• Scapula ile eklemleşen geriye yönelik yuvarlak ucuna caput humeri(1) denir. • Caputun arka ve alt tarafındaki daralmış bölüm collum humeri (6) dir. • Caput’un ön ve dış tarafındaki büyük çıkıntı tuberculum majus (2,2’), • ön ve iç tarafındaki daha küçük çıkıntı tuberculum minus (5) adını alır. • Bu iki çıkıntı arasında bulunan oluk sulcus intertubercularis (4) adını alır. • Sulcu içinde özellikle equide’de belirgin olan yumrulanmaya tuberculum intermedium (3) adı verilir. • Felis dışındaki türlerde tuberculum majus bir çentikle pars cranialis (2) ve caudalis (2’) diye ikiye ayrılmıştır. • Equus ve ruminant’larda aynı bölünme tuberculum minus içinde geçerlidir. • Tuberculum majus’un dış tarafında facies musculi infra spinati (7) isimli bir kas yapışma yüzeyi yer almıştır

• Genel görünüm olarak silindirik olmasına rağmen bu özelliği yukardan aşağıya doğru inen uzunlamasına kemik çıkıntıları ve kabartıları ile bozulmuştur. • Carnivor’larda tuberculum minus’tan aşağı doğru inen çizgi crista tuberculi minoris’tir. • Equus ve ruminant’ta crista yerinde tuberositas teres isimli bir yumru bulunur. • Tuberculum majus’tan aşağı inen uzunlamasına çıkıntı crista tuberculi majoris(8) veya crista humeri olarak bilinir. • Crista humeri’nin üzerindeki küt çıkıntı tuberositas deltoidea’dır(10). • Tuberositas deltoidea’dan tuberculum majus’a doğru uzanan çizgi crista anconea(9) veya linea musculi tricipitis ve bunun üstündeki pürüzlü saha facies teres’dir

• Distal ucun lateralinden corpus’a doğru uzanan kemik çıkıntısı crista epicondylus lateralis(12) adını alır. • Corpusun yan yüzünde sınırlarını Crista humeri ile crista epicondylus lateralis’in çizdiği spiral oluğa sulcus musculi brachialis veya spiralis(11) denir.

• Condylus humeri lateralis (15) ve medialis isimli iki yumrunun birleşmesinden oluşan alt uca troclea humeri denir. • Trochlea’nın caudalindeki pürtüklü kas yapışma çıkıntılarına epicondylus lateralis (12) ve medialis denir. • Caudal yanda iki condylus arasındaki derin çukurluğa fossa olecrani denir. • Trochlea humeri’nin ön ucunda yer alan çukurluğa fossa radialis (14) denir. • Canis’te bu iki fossa birleşerek for. supratrochleare (14’) isimli bir delik oluşturmuşlardır. • Felis’te epicondylus medialis’in proximalinde yeralan deliğe foramen supracondylare adı verilir.

•Equus: Tuberculum majus ve caput humeri aynı hizadadır. Sulcus intertubercularis'i iki oluğa ayıran tuberculum intermedium isimli kuvvetli bir kemik çıkıntısı bulunur. •Ruminant: Tuberculum majus çok büyük olup, caput humeri düzeyini oldukça aşmış ve sulcus intertubercularis'e doğru uzanmıştır. •Sus: Tuberculum majus, sulcus intertubercularis'i delik haline getirecek şekilde onun üzerine doğru bükülmüştür. Sulcus intertubercularis kemiğin medial yüzüne kaymıştır. Bazen foramen supratrochleare bulunabilir. •Carnivor: Boyu küçük ruminant’lara göre nisbi olarak daha uzundur. Canis'te foramen supratrochleare vardır. Felis'te ise bu delik bulunmaz. Ancak felis'te epicondylus medialis'in üzerinde foramen supracondylare vardır.