Os Coxae (kalça kemiği) ders videoları konu anlatımın altındadır.

Os coxae – Kalça kemiği: 

• Yassı kemiklerin en büyüğüdür.
• Cranio dorsalini os ilium, cranio ventralini os pubis ve caudo ventralini os ischii oluşturur.
• Sağ ve sol yanın os pubis ve os ischii’leri orta çizgide birbirleriyle birleşerek symphysis pelvis isimli leğen kaynaşmasını oluştururlar.
• Symphysis pelvis’in os pubis’ler arasındaki bölümü symphisis pubica, os ischii’ler arasındaki bölümü sympysis ischiadica olarak bilinir.
• İki tarafın os coxae’larının birleşmesiyle oluşan müşterek kemik ossa coxae’dır.
• Symphisis pelvis’in kaynaşması gençlerde kıkırdaksal (syncondratic), yaşlılarda kemiksel (synostatic) bir yapı gösterir.
• Doğum anında bu bağlantı doğum hormonlarının etkisiyle gevşer.

Acetabulum:
• Os coxae’yi oluşturan üç kemiğin corpus’larının birleşme yerlerinin alt yüzünde gelişmiştir.
• Yarım küre veya çanak tarzında içi eklem yüzü kaplı bir çukurluktur.
• Şekli uyluk kemiğinin başını içine alacak tarzdadır.
• Eklem yüzü ile kaplı bölümüne facies lunata, dibindeki pürüzlü sahaya fossa acetabuli denir.
• Dışa ve geriye yönelik incisura acetabuli denilen bir çentikle bölünmüştür.
• İncisura acetabuli equus ve carnivor’larda geniş, sus ve ruminant’larda dardır.

Os ilium :

• Os coxae’nin craniodorsalinde yer alır.
• Gövde iskeletine(sacrum) bağlanan bölümdür.
• Corpus ossis ilii ve ala ossis ilii olmak üzere iki ana bölümü vardır.

 Corpus ossis ilii 

• Kemiğin diğer kalça kemikleri ile birleşen bölümdür.
• Üç kenarlı bir görünüm arz eder.(dorsal- lateral medial)
• Ventrali acetabulum’un, dordal’i spina ischiadica’nın oluşumuna katılır.
• Spina ischiadica’dan ala osis ilii’ye doğru uzanan çentiklenme incisura ischiadica major’dur. • Acetabulum’un yakınında corpus’un ventral yanın iç ve dış tarafında yer alan çukurlar area medialis ve lateralis musculi recti femoris adını alırlar.

Os ilium (Ala osis ilii) 

• Kemiğin ön ve dorsalinde kalan ince ve geniş olan kanat şeklindeki bölümüdür. 

• Craniodorsal, dorsomedial ve ventrolateral olmak üzere üç kenarı bulunur. 

• Crista iliaca (1-2/5) adı verilen craniodorsal kenar sus ve carnivor’da konveks ve küt, equus ve ruminan’da konkav ve keskindir. 

• Cranidorsal kenarın dorsomedial kenarla birleştiği iç köşelenmeye tuber sacrale (1/3) veya spina iliaca dorsalis, ventrolateral kenarla birleştiği dış köşelenmeye tuber coxae (1/1) veya spina iliaca ventralis denir.

• Tuber coxae labium externum ve internum diye iki çıkıntı halindedir. 

• Carnivor ve k. ruminant’larda tuber coxae ventrale bir çentikle spina alaris oluşturur- ken tuber sacrale ise aynı türlerdebir çentikle ikiye ayrılmıştır 

• Dorsomedial kenar, tuber sacrale’den aşağıya doğru inildiğinde kemerleşerek incisura ischiadica major (1/6) isimli büyük bir çentiklenme yapmıştır. 

• Incisura inciatica major’un(1/6) alt sınırında equus ve carnivor’da alçak ve küt, sus ve ruminant’ta yüksek ve keskin spina ischiadica(1/7) isimli bir kemik çıkıntısı yeralmıştır. 

• Ala’nın ventrolateral kenarı corpus üzerinde aşağıya ve mediale doğru keskinleşerek pubis’e kadar uzanan crista iliopectina veya linea arcuata’yı (2/7) oluşturmuştur.

• Crista iliopectina’nın carnivor hariç, ortasında oluşan çıkıntıyaadı tuberculum psoadicum veya tuberculum musculi psoas minoris (2/8). denir. 

• Ala osis ilii’nin dış yüzüne facies glutea adı verilir ve bunun üzerinde carnivor’larda birkaç, diğerlerinde bir adet linea glutea(1/5) isimli kas yapışma çizgisi bulunur.

• Ala osis ilii’nin iç yüzüne facies sacropelvina denir. Bunun lateral bölümünde facies iliaca (2/5) denen düz bir saha ile, medialinde tuberasitas iliaca (2/4) denen pürüzlü bir kabartı görülür. 

• Tuberasitas iliaca’nın üzerinde yer alan kulak şeklindeki alan facies auricularis’tir (2/6) ve bu yüzey sacrum’un facies auricularis ile eklemleşir.

• Equus: Ala osis ilii yere yatay, planum medianum'a dik durur. Linea glutea ala'nın dış yüzünü ortalar. Crista iliaca çok az iç bükeydir. Tuber coxae ortasından basık dikdörtgeni andırır. Tuber sacrale, dorsal'e bükük ve tek parçalıdır. Spina ischiadica alçak ve küttür.

• Ruminant: Ala osis ilii bos’ta yere yatay, planum medianum'a diktir. K. ruminant’larda yere ve orta düzleme eğik durur. Linea glutea alt kenara yakındır. Crista iliaca iç bükey ve keskindir. Spina ischiadica yüksek ve keskindir. Küçük ruminant'ta tuber coxae ve tuber sacrale iki parçalıdır. Ala dorsalateral'dir. 

• Carnivor: Ala osis ilii yere dik, orta düzleme paralel ve facies glutea lateral'e yönelik durur. Crista iliaca konveks ve şişkin kenarlıdır. Tuber coxae ve tuber sacrale tam belli olmamakla beraber ikişer dikensi çıkıntı halindedir. Spina ischiadica alçak ve küttür. 

Os pubis:

• Os coxae’nin cranioventral’inde bulunur. 

• Corpus(b), ramus cranialis(b’) ve ramus caudalis osis pubis(b’’) olmak üzere üç kısımdan oluşur. 

• Corpus ossis pubis acetabulum’un(b) oluşumuna katılan ve diğer kalça kemikleriyle birleşen bölümdür. 

• Ramus cranialis osis pubis (b’), corpus’tan orta düzleme doğru uzayan bölümdür. 

• Ramus caudalis ile dik açı yaparak birleşir ve foramen obturatm’un cranial sınırını yapar. 

• Keskin ve hafifçe çöküntü yapan ön kenarına pecten osis pubis (1/9) denir. 

• Pecten osis pubis’in corpus’a bakan yan bölümündeki kabartıya eminentia iliopubica (1/8) denir. 

• Equide’de bu bölümün alt yüzünde sulcus ligamenti accesorium femoris isimli bir oluk bulunur. 

• Ramus caudalis osis pubis (b’’), orta hat üzerinde ramus cranialis’ten geriye uzanan bölümdür. 

• Diğer tarafınki ile birleşerek symphysis pubica’yı oluştur. Birleşme yerlerinin ön bölümünün üstünde ve altında oluşan kabartılara tuberculum pubicum dorsale ve ventrale (12)

Os ischi:

• Os coxae’nin caudoventral bölümünü oluşturur. 

• Corpus osis ischii(c) ve ramus osis ischi(c’)olmak üzere iki bölümü vardır. 

• Corpus osis ischi kemiğin gövdesini oluşturur ve diğer kemiklerle bağlanan bölümdür. 

• Acetabulum’un oluşumuna da katıldığından ramus acetabularis olarak da bilinir. 

• Ramus osis ischi kemiğin diğer yanınki ile birleşen medial bölümdür. 

• İki ramus ortada birleşerek symphysis ischiadica’yı oluştururlar ve bu nedenle bu bölüme ramus symphysialis demek te mükündür.

• Symphysis ischiadica, symphysis pubica ile birleşerek symphysis pelnis’i yaparlar. 

• Kemiğin geri tarafında yer alan geniş ve düz kısım tubula osis ischii adını alır ve for. obduratorium’un caudalde iki yandan çevreler. 

• Ramus üzerinde spina ischiadica’dan geriye doğru oluşan çökelti incisura ischidica minor’dür. 

• Tubula osis ischii’nin cauda lateralinde meydana gelen yumrulanmaya tuber ischiadicum denir. 

• Karşılıklı iki tubula’nın(c’’) caudal tarafta oluşturdukları arcus ischiadicus isimli kemer dişilerde geniş erkeklerde dardır.(b’)

• Equus: Tuber ischiadicum iki çıkıntılıdır. Arcus ischiadicus geniş ve yayvandır.

 • Ruminant: Tuber ischiadicum üç çıkıntılıdır. Arcus ischiadicus dar ve derindir. 

• Sus: Tuber ischiadicum geriye ve yana doğru uzamış iki çıkıntıya sahiptir, arcus ischiadicus dar ve derindir.

• Carnivor: Tuber ischadicum tek çıkıntılıdır. Arcus ischadicus yayvandır.